พาชมดอกไม้งาม: เอื้องไอยเรศ..มาลัยย้อยห้อยเป็นพวง

เอื้องไอยเรศ : เป็นหนึ่งในกล้วยไม้สายสกุลช้าง (Rhynchostylis)

ชื่อทางวิทยาศาสตร์ว่า : Rhynchostylis retusa (L.) Blume

ชื่อพื้นเมืองของไทยเรียกกันหลายชื่อ : ไอยเรศ, พวงมาลัย, เอื้องพวงหางรอก, เอื้องหางฮอก

เอื้องไอยเรศ เป็นกล้วยไม้ป่าพันธุ์แท้ ที่มีถิ่นกำเนิดกระจายไปทั่วประเทศไทย แต่ที่งดงามช่อแน่นและยาว เห็นว่าจะไอยเรศที่มาจากป่าแถบตะวันตก สำหรับในต่างประเทศก็มีที่ศรีลังกา เนปาล ภูฎาน พม่า จีน ประเทศแถบอินโดจีน มาเลเซีย ฟิลิปปินส์ อินโดนีเซีย และหมู่เกาะบอร์เนียว

ไอยเรศที่ขึ้นอยู่ในป่า

ไอยเรศชอบอยู่ในป่า และเกาะตามต้นไม้ใหญ่

ลักษณะทางพฤกษศาสตร์

เป็นกล้วยไม้ที่มีลำต้นใหญ่แข็งแรง คล้ายกล้วยไม้ช้างแต่ใบยาวกว่าและแคบกว่า ใบยาวประมาณ 40 เซนติเมตร กว้างประมาณ 4 เซนติเมตร มีทางสีเขียวแก่สลับกับสีเขียวอ่อนตามความยาวของใบคล้ายกล้วยไม้ช้าง ปลายใบมีลักษณะเป็นฟันแหลมไม่เท่ากัน
ช่อดอกเป็นรูปทรงกระบอก โค้งห้อยลง ยาวประมาณ 30-50 เซนติเมตร ก้านช่อยาวประมาณ 7-10 เซนติเมตร มีดอกแน่นช่อ ในหนึ่งช่อมีดอกประมาณ 150 ดอก มากกว่ากล้วยไม้ช้าง รูปร่างลักษณะของช่อดอกที่ยาวเป็นรูปทรงกระบอกคล้ายกับลักษณะของพวงมาลัย จึงเรียกอีกชื่อหนึ่งว่า “พวงมาลัย” ในภาษาอังกฤษบางครั้งเรียกว่า Foxtail หรือ foxtail orchid rhynchostylis retusa ต้นใหญ่ ๆ มักจะแตกหน่อที่โคนต้น เกิดเป็นกอใหญ่ขึ้นได้
ลักษณะของดอก มีขนาดประมาณ 1.2-1.5 เซนติเมตร สีพื้นของกลีบนอกและกลีบในของดอกเป็นสีขาว มีจุดสีม่วงประปราย เดือยดอกมีสีม่วงอ่อน แผ่นปากมีลักษณะโค้งขึ้นบนแล้วยื่นไปข้างหน้า มีแต้มสีม่วงตรงกลางแผ่นปากส่วนโคน และปลายสุดแผ่นปากเป็นสีขาว ปลายแผ่นปากเว้า เส้าเกสรเห็นชัด ดอกจะบานอยู่ได้ประมาณ 2 สัปดาห์ ดอกมีกลิ่นหอมอ่อน ๆ
ไอยเรศ พันธุ์ที่ดอกมีสีขาวล้วน จะเรียกว่า "ไอยเรศเผือก" ซึ่งเป็นพันธุ์ที่หายากมาก เช่นเดียวกับไอยเรศสีแดงล้วนเหมือนช้างแดง มักพบเห็นได้ยาก แต่ที่เห็นมีคือใบของมันจะจะไม่เขียวซะทีเดียว แต่จะอมสีแดงม่วง เรียกว่า "ไอยเรศแดง"
ฤดูกาลในการออกดอก จะอยู่ในเดือนเมษายนถึงพฤษภาคม

เอื้องไอยเรศ หรือ เรียกว่า "พวงมาลัย" Foxtail

ไอยเรศที่ปลูกเลี้ยงภายในบ้าน ได้รับแสงพอควร

วิธีการปลูกเลี้ยง

ไอยเรศปลูกเลี้ยงได้ง่าย ให้ดอกทุกปี

ชอบแสงแดดมากกว่ากล้วยไม้ช้าง จึงควรปลูกไว้ในที่รับแสงแดดมากกว่ากล้วยไม้ช้างเล็กน้อย
วิธีการปลูกอาจเกาะไว้กับกิ่งไม้หรือท่อนไม้ ไว้ในบริเวณที่ได้รับแสงแดด หรือจะปลูกลงกระเช้าไม้ แขวนไว้ในบริเวณที่ได้รับแสงแดดเพียงพอ
ควรปลูกในเดือนพฤษภาคมถึงกรกฎาคม ช่วงต้นฤดูฝนจะทำให้ต้นและรากเติบโตดี